Projekt „Historia sąsiadów czyli własną drogą poprzez wspólne skrzyżowania” został dofinansowany ze środków International Visegrad Fund (no. 21020021).

Powrót czeskich delegatów ze Szwajcarii
Państwo czechosłowackie będzie republiką. – Czesi za granicą nie wzięli od Ententy ani halerza. – Pożyczka Wolności Narodowej  w wysokości jednego miliarda.

Ważne zebranie Rady Narodowej.
Praga, 5.11.1918 (Č. t. k.) Rada Narodowa odbyła dziś całopopołudniowe zebranie plenarne pod przewodnictwem wiceprzewodniczącego A. Švehli. Na początku zebrania po referacie prof. Engliša jednomyślnie i brawami została uchwalona pożyczka wolności narodowej w wysokości jednego miliarda koron.

Po referacie dr Meissnera przyjęto propozycję udzielenia amnestii osobom cywilnym. Amnestia zostanie ogłoszona w piątek 8 listopada.

Po referacie A. Švehli przyjęto projekt ustawy o powołaniu instytutu do spraw wyżywienia narodu. Natępnie prof. Engliš przekazał informację o sytuacji na Morawach, a prof. Vlček poinformował o sytuacji na Słowacji. Dr Rašín informował o sytuacji politycznej. Po wiadomości posła Udržala z rady do spraw wojskowych przyjęto ustawę,  która ustala tekst przysięgi Wojska Czechosłowackiego. Następnie przyjęto rozporządzenie o komisji demobilizacyjnej i o komisji do spraw skórnych.

O godz. 8. wieczorem na zebranie przybyli delegaci ze Szwajcarii; przywitano ich burzliwymi owacjami. Przy ogólnym poruszeniu dr. Kramář referował o wynikach czeskich działań zagranicznych, po nim mówili Klofáč, Haberman, Staněk, Kalina, dr Šámal i dr Preiss. Wszystkie informacje wywołały ogromne emocje i zrobiły głębokie wrażenie. Całe zgromadzenie oddało hołd gigantycznej pracy, jaką w trudnych warunkach wykonali za granicami Czesi i czeskie legiony. Państwo czechosłowackie będzie republiką, a czeskie słowo ma za granicami  tak dobrą renomę, że tutaj nie zdajemy sobie z tego jeszcze sprawy. Z niewypowiedzianą dumą szwajcarscy delegaci mogli stwierdzić, iż nasi wspaniali zagraniczni współpracownicy nie wzięli od czteroporozumienia ani halerza, że to całe ogromne dzieło, na które dziś patrzy cały świat, wykonali przy użyciu niewielkich środków własnych, często z największym osobistym ucierpieniem. Wiceprzewodniczący A. Švehla z głębi duszy podziękował delegatom za ich szczegółowe informacje, które na wszystkich obecnych członkach Rady Narodowej zrobiły niezapomniane wrażenie.

Przywitanie w Pradze.
Wiadomość o tym, że delegaci przyjechali ze Szwajcarii do Pragi, wywołała w Pradze ogromne poruszenie. Już we wczesnych godzinach południowych tłumy zaczęły gromadzić się przed Dworcem Wilsona. Około godziny 5. prawie 200.000 osób zebrało się na Placu Wacława, Alejach Sadowych i koło dworca. W dworcowym westibulu na ich przyjazd oczekiwali dygnitarze cywilni i wojskowi, a oprócz nich najbliżsi krewni delegatów: pani Kramařová, pani Benešová i inni. Członkowie stowarzyszenia „Sokół” utworzyli na peronie szpaler. O wpół do szóstej pociąg wjechał na dworzec. Lokomotywa ozdobiona była kwiatami, chorągiewkami, napisami: „Niech żyje republika” itp. Z wagonu – pośród radości nie do opisania – wysiedli dr. Kramář, Kloláč, Haberman, Staněk, Kalina, dr Pneifes, dr Šámal i dyrektor Svoboda. Okrzyki radości tłumu nie miały końca.

Przemówienie dr Kramářa.
Kiedy dr Kramář został oficjalnie przywitany i wyszedł z dworca, zmuszony został, chociaż był chory, zabrać głos. W zasadzie przemówił tak: „Przynoszę wam serdeczne pozdrowienia od tych, którzy za nas za granicą cierpieli i pracowali. Wracamy do domu z radością, ponieważ możemy wam powiedzieć, iż nasze marzenia i pragnienia będą całkowicie spełnione. Małoktóry naród miał tylu serdecznych przyjaciół, jak teraz ma nasz naród czeski.  Przyjaźń okupił cierpieniem i ofiarnością tych, którzy za granicami pracowali dla jego dobra. Lecz z tego, czego oni dokonali, będą dumni wszyscy nasi potomkowie, a ich duma będzie w pełni uzasadniona. Będziemy wolną republiką narodową. Wszyscy w kraju będziemy szczęśliwi i wszyscy wspólnie powiemy sobie, iż jesteśmy szczęśliwi, że tego dożyliśmy. To będzie stanowić naszą siłę przeciw wszystkim, którzy chcieliby zaatakować naszą wolność. Ich wysiłek będzie nadaremny. Nasza wolność będzie skarbem, którego naród czeski nie da sobie nigdy wyrwać. Dosyć wycierpieliśmy, a teraz chcemy korzystać, budować, chcemy stworzyć wolność piękną i pełną. To właśnie przekazują wam nasi drodzy rodacy i cieszymy się, że będziemy mogli wziąć ich w ramiona i przytulić, i powiedzieć, jak ogromnie, niewymownie ich kochamy. Zakończę więc gorącym życzeniem, abyśmy spełnili nadzieje wszystkich, którzy dziś towarzyszą powstawaniu państwa czechosłowackiego z taką sympatią. Mogę wam powiedzieć, że dzięki naszym legionom i ich ogromnej ofiarności, dzięki tym, którzy są za granicami, dzięki Masarykowi, Benešowi i wszystkim, którzy są z nami, mamy takie miejsce w świecie, o jakim nawet nam się nie śniło. Mamy tylko jeden wielki obowiązek – nie zawieść naszych przyjaciół. Dzisiaj, od granic czeskich, widzieliśmy  szczerą radość naszego ludu, który tak wzruszająco i serdecznie nas witał, wszystko było nadzwyczaj wzruszające; ale z drugiej strony nie mamy bardziej gorącego życzenia, aniżeli – tak jak potrafiliśmy wszyscy za jednego walczyć – abyśmy również wszyscy za jednego potrafili wspólnie pracować. A jeżeli tak się stanie, nie ma na świecie siły, która by nas pokonała. Będziemy tym narodem, jak powiedział najlepszy przyjacieł Wilsona Heron, który stanie się prawdziwym obrońcą prawdziwej demokracji i absolutnej sprawiedliwości. I tą wspaniałą przyszłość ogłaszam dziś wszystkim. Wróciliśmy znowu to naszej matki-Pragi, niech będzie chwała i cześć Wilsonowi.“

Sławny wjazd do Pragi.
Po przemówieniu dr Kramářa pochód ruszył w kierunku pomnika św. Wacława. Tutaj do zgromadzonego tłumu przemówił przewodniczący Czeskiego Związku, poseł Staněk, który przekazał pozdrowienia od legionistów, rządu tymczasowego, Masaryka itp. Powiedział: „Obiecaliśmy naszym wyzwolicielom, że będą decydować o wszystkim, co ma się wydarzyć. Pozdrawia was Anglia, Francja i Ameryka, do których dołączyliśmy jako swobodny i wolny naród, jako obywatele ludowej republiki.”  Następnie przemówił poseł Klofáč, który powiedział, że gdyby nasz naród okazał się w tym czasie małym i słabym, straciłby sympatie sojuszników. Dziś mówi się o nas jako o największym narodzie świata. Potrafimy za naród umierać, lecz nikogo nie oszukamy. Na koniec przemówił poseł Haberman. Sojusznicy obiecali nam największe wsparcie wojskowe, gospodarcze i aprowizacyjne. O tym, jak ma wyglądać nasze państwo, zadecydowały czeskie legiony, czeski rząd i my wszyscy jednomyślnie.

Musi być i będzie wolna demokratyczna republika czechosłowacka. W waszym imieniu przekazaliśmy gorące pozdrowienia legionistom. Nie wiedząc nawet, co zrobiliście tutaj w kraju, ogłosiliśmy, że naród czeski na zawsze rozstał się z Habsburgami. Nasi przyjaciele w Ameryce mają tylko jedno życzenie, aby nasza czechosłowacka republika była sercem Europy.

Po tych przemówieniach przy dźwiękach muzyki i niesłabnących okrzykach radości tłum ruszył w stronę Miejskiego Domu Reprezentacyjnego. Jazda od Muzem do Miejskiego Domu Reprezentacyjnego trwała godzinę.